معمولا قراردادهای بازسازی خانه به یکی از چهار حالت کلی زیر خواهد بود، که در ادامه انواع این قراردادهای بازسازی، همراه با تعدادی از مزایا ومعایب آنها را به اختصار بیان می کنیم :
پروژه های بازسازی در کنار هیجان و جذابیت ظاهری شان یک سری نکات حقوقی و قانونی دارند که نباید از آن ها غافل شد.
قبل از ورود به جزئیات بایستی نگاهی بیندازیم به کل هزینه هایی که در یک پروژه بازسازی مطرح میشود. بدیهی است که در یک پروژه بازسازی شما بایستی بهر حال مجموع هزینه های زیر را بپردازید:
هزینه مصالح و اقلام مصرفی و نصبی + هزینه عملیات اجرایی + حق الزحمه پیمانکار
در انواع مختلف قراردادهای بازسازی چیزی که اهمیت دارد آن است که کدام یک از سه آیتم فوق بایستی به پیمانکارپرداخت شود، کدام یک مقدار دقیق دارد و کدام یک علی الحساب می باشد. در واقع هر نوع قراردادی که مطرح شود بایستی به نحوه محاسبه مجموع این سه مقدار بپردازد.
1_ قراردادهای بازسازی با مصالح
مبلغ قطعی و دقیق قرارداد = هزینه مصالح + هزینه های اجرایی + حق الزحمه پیمانکار.
در این نوع قرارداد تغییرات موردنظر کارفرما طبق یک طراحی مشخص برآورد هزینه می شود و پیمانکار با در نظر گرفتن کلیه هزینه های اجرایی و مصالح و حق الزحمه خودش، یک عدد قطعی به عنوان مبلغ قرارداد اعلام می کند.
مزایا: کارفرما اگر محدودیت زمان دارد می تواند هیچ نظارتی نداشته باشد و فقط در انتهای کار واحدش را تحویل بگیرد.
پیچیدگی ظاهری این قرارداد نسبت به بقیه قراردادها کمتر است.
معایب: وقتی بازار ثبات نداشته باشد و قیمت ها سریع تغییر کند این قرارداد می تواند به یکی از طرفین قرارداد (معمولا پیمانکار) خسارت بزند.
اگر کارفرما در طول قرارداد به هرعلت تصمیم بگیرد بخشی از طرح تغییر کند انعطاف کافی برای تغییر وجود ندارد و می تواند تحت شرایطی باعث اختلاف شود.
2_ قراردادهای بازسازی بدون مصالح
هزینه قسمتی از قرارداد که با مبلغ ثابت توافق می شود = هزینه های اجرایی + حق الزحمه پیمانکار
در این نوع قرارداد مبلغ قطعی قرارداد فقط شامل هزینه های اجرایی و حق الزحمه پیمانکار است. هزینه مصالح می تواند به صورت تقریبی برآورد شود، اما بخشی از قرارداد نیست!
مصالح به تدریج خریداری می شوند و کارفرما هزینه مصالح را به صورت تنخواه و به تدریج پرداخت می کند!
مزایا: التهاب و بی ثباتی بازار مصالح روی این قرارداد اثر مالی و روانی کمتری دارد.
معایب: اکثر مواقع هزینه اجرا تابعی از نوع مصالح است.
وقتی قیمت مصالح یا بخشی از طراحی تغییر کند معمولا روی هزینه اجرا هم اثر می گذارد.
این قرارداد همچنان انعطاف کافی برای تغییر طرح در طول پروژه را ندارد برای مثال اگر کارفرما تصمیم بگیرد سرامیک ارزان تری نسبت به سرامیک ذکر شده در قرارداد بخرد همچنان باید هزینه نصب سرامیک گران تر را بپردازد.عکس آن هم صادق است و این اختلاف ایجاد میکند.
3_ قراردادهای بازسازی دستمزدی
هزینه قسمتی از قرارداد که با مبلغ ثابت توافق می شود = حق الزحمه پیمانکار
در این نوع قرارداد پیمانکار در ازای حق الزحمه ثابتی فرایند بازسازی را مدیریت می کند.
هزینه های مصالح و اجرا به صورت تدریجی و تنخواه گردان به پروژه تزریق می شوند.
مزایا: نوسانات بازار باعث اختلاف نمی شوند زیرا هر تغییری در قیمت مصالح و اجرا رخ دهد با یک توافق ساده بین پیمانکار و کارفرما قابل اجرا است و کارفرما طبق فاکتور هزینه ها را پرداخت می کند.
معایب: زمان و حق الزحمه ثابتی که پیمانکار برآورد کرده و بر اساس عملیات مشخصی است که در قرارداد توافق شده است.
اگر کارفرما تصمیم بگیرد حجم بزرگی از کار که قبلا در قرارداد آمده انجام نشود یا تغییرات زیادی به آن اضافه شود حق الزحمه پیمانکار تغییر نمی کند و این می تواند باعث اختلاف بشود.
4_ قراردادهای بازسازی درصدی
در این نوع قرارداد یک برآورد تقریبی از هزینه های مصالح و اجرا به کارفرما اعلام می شود اما آن مبلغی که نهایتا به پیمانکار پرداخت می شود مجموع هزینه های نهایی مصالح و اجرا است به علاوه درصدی از فاکتور مصالح و اجرا که به عنوان حق الزحمه پیمانکار به آن پرداخت میشود.
این درصد معمولا 20 درصد است و همه چیز طبق فاکتور نهایی محاسبه می شود.
مزایا: نوسانات بازار باعث اختلاف نمی شوند زیرا هر تغییری در قیمت مصالح و اجرا رخ بدهد با یک توافق ساده بین پیمانکار و کارفرما قابل اجرا است و کارفرما طبق فاکتور هزینه ها را پرداخت می کند.
کاهش یا افزایش حجم کار باعث اختلاف نمی شود زیرا این تغییرات به هر میزان نهایتا اثر خود را روی فاکتورها می گذارند و کسی متضرر نمی شود.
در حال حاضر پروژه های بازسازی ما طراحیا با این نوع قرارداد انجام می شود.